Saturday, August 30, 2014
door
Rob Bensdorp
Adviesreis Rob Bensdorp naar kokossuiker coöperatie
Jatirogo in Java - Indonesië
Enige tijd terug ben ik benaderd
door Agriterra met de vraag of ik een adviesreis wilde maken naar
een kokossuiker coöperatie in Indonesië. Nu kende ik om te beginnen
Agriterra niet. Agriterra is een organisatie die in 1997 opgericht
is door onder andere LTO Nederland en de Nationale Coöperatieve
Raad (NCR) voor land- en tuinbouw met als doel om boeren en
boerenorganisaties in ontwikkelingslanden te helpen. Na een gesprek
met Agriterra, waarin werd aangegeven dat ik de reis met een
financieel expert zou maken om een financieel - logistieke
verbeterslag te behalen met de coöperatie, heb ik aangegeven dat ik
mijn herfstvakantie daar graag voor op zou offeren.
Zaterdag 16 augustus was het zover: Na in totaal 15 uur vliegen
via Singapore naar Yogyakarta op Java waren Frank van der Vlugt (de
financiële expert) en ik zelf zondagmorgen in Yogyakarta geland. In
de daarop volgende week hebben we kennisgemaakt met de coöperatie
en met de manier waarop ze nu werken. De coöperatie koopt
kokossuiker waar wereldwijd steeds meer vraag naar is omdat het een
zogenaamde "langzame" (gezondere) suiker is die bovendien in het
geval van deze coöperatie ook nog organisch (organic
gecertificeerd) geteeld wordt.
Het proces behelst dat de boer de bloesem van zijn kokospalmen
zo insnijd dat er geen kokosnoten aan gaan groeien, maar dat er een
suikerrijke sapstroom ontstaat die in bamboe bakjes stroomt boven
in de boom. De boer leegt die bakjes
vervolgens 2 keer per dag. De coöperatie heeft 1400 boeren die
ieder gemiddeld 15 palm bomen "melken". Gemiddeld oogsten ze ruim
30 liter sap per dag wat door hun vrouwen ingekookt wordt tot ruim
3 kilo suiker. Zij bieden hun suiker vervolgens aan ongeveer 50
"collectors" die vervolgens de suiker weer doorverkopen aan 7 cpu's
(central processing units). Deze cpu's kijken of de suiker niet te
vochtig is en drogen hem eventueel nog verder. Daarna gaat de
suiker naar het centrale warehouse van de coöperatie waar de suiker
wordt getest op vocht en op het bevatten van vreemde voorwerpen
(haar, steentjes, insecten, etc.). De coöperatie verkoopt de
suiker voornamelijk voor de export en verpakt de suiker daartoe
volgens klant specifieke wensen. Op jaarbasis zou de
coöperatie ongeveer 1000 ton suiker kunnen leveren.
De financieel expert heeft in de week dat we er waren met name
zich bezig gehouden met het maken van een model voor een financieel
maandverslag, het adviseren over een aantal financiële problemen
aangaande belasting en cashflow en met de kostprijs
berekeningen.
Zelf heb ik me bezig gehouden met het optimaliseren van het
logistieke traject, de veiligheid en gezondheid van de boer
(valgevaar uit zijn tientallen meter hoge bomen) en zijn vrouw (zit
8 uur per dag in een kamer sap in te koken in de rook van haar
oventje zonder rookgasafvoer) , de hygiëne bij de boeren, de cpu's
en het warehouse.
Aan het eind van de week is er afgesloten met een presentatie
waarbij we onze bevindingen en aanbevelingen hebben gegeven, die
door de coöperatie zeer positief werden ontvangen. Men gaat ermee
aan de slag met als doel om uiteindelijk de levensstandaard en
werkomstandigheden van de boeren te verbeteren.